Disaster Recovery Plan to dokument, po który firma sięga w razie kryzysu – przerwy w dostawie prądu, pożaru czy zakłóceń w łańcuchu dostaw. Jego opracowanie może uchronić organizację przed poważnymi konsekwencjami wynikającymi z długotrwałego przestoju. Jak opracować plan naprawczy firmy? Jak mogą wyglądać przewidywane przez niego scenariusze?
Z tego artykułu dowiesz się:
- Czym jest Disaster Recovery Plan.
- Dlaczego warto wdrożyć DRP w firmie.
- Jak opracować skuteczny plan naprawczy w 5 krokach.
- Jak wygląda przykładowy Disaster Recovery Plan.
Czas czytania artykułu: 5 minut
Dlaczego Disaster Recovery Plan jest ważny dla firm?
Disaster Recovery Plan (DRP) to zbiór procedur i narzędzi, które określają, jak firma powinna zareagować w obliczu różnych zagrożeń – awarii technicznych, katastrof naturalnych czy cyberataków. Głównym celem DRP jest minimalizowanie konsekwencji zakłóceń w działalności biznesowej, takich jak znaczne straty finansowe czy utrata reputacji. Plan naprawczy firmy powinien być częścią szerszej strategii zarządzania ciągłością działania obok takich dokumentów jak analiza wpływu na biznes (BIA) czy plan zarządzania kryzysowego (CMP).
Wdrożenie DRP zapewnia firmie wymierne korzyści:
- Minimalizacja przestojów – szybkie przywrócenie kluczowych systemów i procesów redukuje czas przestoju po incydencie bezpieczeństwa, zmniejszając ryzyko zakłócenia procesów biznesowych.
- Ochrona danych – określenie kluczowych zasobów informacyjnych pozwala przygotować ich kopie zapasowe i wdrożyć efektywne rozwiązania z zakresu cyberbezpieczeństwa.
- Wzrost zaufania klientów i partnerów biznesowych – przygotowany DRP świadczy o profesjonalizmie firmy i buduje jej wizerunek jako odpowiedzialnego i stabilnego partnera.
- Spełnienie wymagań prawnych i regulacyjnych – w niektórych branżach brak DRP skutkuje nałożeniem wysokich kar finansowych.
Brak DRP w firmie może doprowadzić do sytuacji, w której kryzys będzie skutkował utratą przewagi konkurencyjnej lub pozycji rynkowej przedsiębiorstwa.
Jakie zagrożenia mogą wymagać wdrożenia planu naprawczego firmy?
DRP powinien przewidywać jak najwięcej potencjalnych zagrożeń, żeby zwiększać stabilność organizacji w obliczu sytuacji kryzysowych. Przekłada się ona na wzrost zaufania interesariuszy.
Cyberataki i awarie systemów IT
Skuteczny cyberatak może sparaliżować działanie organizacji, powodując znaczne straty finansowe. Disaster Recovery Plan firmy korzystającej z zasobów IT powinien przygotować organizację na takie scenariusze jak atak ransomware czy fizyczna awaria sprzętu i przewidywać działania zaradcze, np. procedury dotyczące odzyskiwania kopii zapasowych lub przełączenie się na zapasowe systemy w zewnętrznym Data Center. Dzięki temu firma może zminimalizować ryzyko utraty danych i uniknąć kryzysu zaufania.
Katastrofy naturalne i zawirowania geopolityczne
Katastrof naturalnych zwykle nie da się przewidzieć, ale można się do nich przygotować. Procedury zawarte w DRP powinny obejmować nie tylko powiadomienie o wystąpieniu katastrofy, ale również szczegółowe kroki, takie jak:
- Ewakuacja pracowników i zapewnienie im bezpiecznych warunków pracy, np. w modelu zdalnym.
- Przeniesienie kluczowych procesów do alternatywnej lokalizacji lub zewnętrznego Data Center.
- Monitorowanie sytuacji w czasie rzeczywistym przy użyciu narzędzi do analizy ryzyka, co pozwala podejmować decyzje na podstawie aktualnych danych.
W planie trzeba przewidzieć jak najwięcej potencjalnych zdarzeń, np. podtopienie obiektu położonego na terenie zalewowym. Warto też uwzględnić czynniki geopolityczne, które mogą wpływać na łańcuchy dostaw.
Szybka reakcja skraca czas potrzebny na przywrócenie procesów operacyjnych i zmniejsza szansę, że takie zdarzenia spowodują długotrwały przestój. Przerwy w dostawach energii lub awarie techniczne
Jeśli krytyczne procesy biznesowe zależą od dostępu do energii elektrycznej, DRP powinien to uwzględniać i zawierać procedury pozwalające szybko przywrócić zasilanie. Plan naprawczy firmy powinien także obejmować scenariusze, w których kluczowe komponenty technologiczne ulegają awarii. Skraca to czas reakcji w razie awarii i pozwala uniknąć strat wynikających z przestoju lub niewywiązania się z umów.
Jak opracować Disaster Recovery Plan w 5 krokach? Kluczowe elementy
Opracowanie DRP wymaga szczegółowej analizy procesów biznesowych oraz ryzyka, a także jasnego zdefiniowania celów odzyskiwania.
Kroki tworzenia planu odzyskiwania po awarii to:
- Analiza wpływu na działalność (BIA) – identyfikacja kluczowych procesów biznesowych i ocena, jakie konsekwencje miałaby przerwa w funkcjonowaniu każdego z nich.
- Inwentaryzacja aktywów – stworzenie pełnego obrazu aktywów organizacji. Na tym etapie warto określić priorytety dla wszystkich zinwentaryzowanych zasobów.
- Analiza ryzyka – określenie potencjalnych zagrożeń, z uwzględnieniem specyfiki branży i przedsiębiorstwa. Organizacja powinna określić także prawdopodobieństwo wystąpienia potencjalnych incydentów i ustalić reakcję na każdy z nich.
- Ustalenie ról i obowiązków – każdy pracownik powinien znać swój zakres odpowiedzialności i wiedzieć, co ma robić w razie kryzysu. Pozwala to uniknąć chaosu i problemów organizacyjnych.
- Testowanie i udoskonalanie – przeprowadzanie symulacji i wyciąganie wniosków. Testowanie ujawnia luki w procedurach i słabe punkty w planie odzyskiwania. Organizacja powinna też aktualizować DRP wraz ze zmianami, które w niej zachodzą.
Kierując się powyższymi wytycznymi, można przygotować plan naprawczy firmy, który pozwoli jej utrzymać wysoką dostępność procesów operacyjnych nawet w obliczu poważnych kryzysów.
Disaster Recovery Plan – przykład zastosowania w firmie
W sytuacji kryzysowej pracownicy firmy muszą postępować zgodnie z wytycznymi zawartymi w DRP. Dokument powinien opisywać różne scenariusze zachowań. Może to być np. sposób reagowania na coraz bardziej powszechne ataki cybernetyczne.
Przykład Disaster Recovery Planu w praktyce w przypadku wykrycia incydentu bezpieczeństwa:
- Odizolowanie zainfekowanego systemu
- Nawiązanie kontaktu z ekspertami ds. cyberbezpieczeństwa
- Identyfikacja źródła i wektora ataku
- Przywrócenie systemów i odzyskanie kopii zapasowych
- Odtworzenie incydentu w celu wykrycia, jak do niego doszło
- Wdrożenie dodatkowych środków bezpieczeństwa.
Disaster Recovery Plan powinien obejmować wszystkie aspekty reagowania na kryzys – działania prewencyjne, procedury przywracania, zasady komunikacji, jasny podział odpowiedzialności i kroki mające zapobiec powtórzeniu się incydentu w przyszłości.
Jeśli dla funkcjonowania organizacji krytycznie ważne jest zapewnienie ciągłości dostaw, DRP powinien uwzględniać np. rozwiązania z zakresu zarządzania flotą pojazdów, które pozwalają kontrolować procesy logistyczne i zwiększają ich niezawodność.
Dlaczego każda firma potrzebuje Disaster Recovery Planu?
Bieżąca obsługa klientów wpływa bezpośrednio na sytuację finansową przedsiębiorstwa, a jej zakłócenie, np. w przypadku kradzieży lub zgubienia przez pracownika działu sprzedaży telefonu z kontaktami, może utrudnić wywiązywanie się ze zobowiązań i naruszyć reputację przedsiębiorstwa. Przewidzenie takiego zdarzenia w DRP i wdrożenie lokalizacji urządzeń mobilnych pozwala szybko odzyskać utracony sprzęt, ograniczając wpływ zdarzenia na organizację.
Posiadanie DRP wpływa także na poziom stresu pracowników w przypadku zakłócenia. Jeśli każdy wie, jaki jest jego zakres odpowiedzialności i jakie działania ma podjąć, reakcja jest uporządkowana i sprawna, a zarządzanie sytuacją kryzysową jest łatwiejsze i w mniejszym stopniu obciąża zespół.